KIM ONI BYLI

Kim byli moi przodkowie, czyli jak dobrze poznać historię swojej rodziny i stworzyć drzewo genealogiczne

Wzloty i upadki warszawskiej rodziny Arens

Strona główna » Blog » genealogia znanych osób » Wzloty i upadki warszawskiej rodziny Arens

Poszukując sąsiadów Geberów, natknąłem się na Franciszka Arens — propinatora ze wsi Grochów (w tym przypadku właściciel destylarni jak zapisano w akcie ślubu z pierwszą żoną). W 1861 mieszkał on w Grochowie I czyli na tym kawałku obecnej ulicy Grochowskiej bliższym ulicy Kwatery Głównej. Pewnie dzierżawił jakiś budynek od Osterloffów. Dlatego uważam, że mógł się znać z moimi Güthnerami czy Leubnerami. Z konieczności krótka i robiona z doskoku kwerenda genealogiczna dała ciekawe wyniki, którymi uznałem, że warto się podzielić losami rodziny Arens.

Wzloty i upadki warszawskiej rodziny Arens 1819 Grochów
Grochów na Planie z 1819 roku

Franciszek Arens

urodził się w Westfalii prawdopodobnie w mieście Bielefeld około 1832 roku. Jak wynika z informacji zamieszczonej w Kurjerze Codziennym z 12 grudnia 1866 r., przed zamieszkaniem w Grochowie uczył się w Nadrenii, a następnie praktykował w większych zakładach w Królestwie Polskim. W tej samej notatce znajduje się informacja, że przeniósł swoją destylarnię z Grochowa I na Pragę do domu Sokołowskiego. Prawdopodobnie chodzi o do znajdujący się w samym centrum Pragi numer hipoteczny 184a, dziś jest to rejon skrzyżowania Targowej z Al. „Solidarności”.
Według Gazety Handlowej nr 122 z 6 czerwca 1872 roku Franciszek Arens był piątym pod względem wartości sprzedanych towarów za rok 1871 destylatorem mocnych alkoholi. Większe od jego destylarnie prowadzili jedynie Julian Fuchs, Izrael Tykociner, Samuel Konitz i Teofil Pancer. W 1882 roku był nawet właścicielem domu na Pradze.
Prawdopodobnie w tym okresie został sparaliżowany. Wiadomo to z bardzo smutnego zawiadomienia, które ukazało się w Kurjerze Codziennym r 19 nr 256 z 28 września 1883. Podano tam: „Na Nowej Pradze pod Nr 1, w domu W go Mierzwińskiego, zamieszkuje wdowa po byłym przemysłowcu, z czworgiem drobnych dzieci, bez żadnych środków i w największym niedostatku. Mąż przez dziesięć lat sparaliżowany, zmarł, a nędza zapanowała nad niemi w całej srogości. Długi czas nieszczęśliwa matka, szyciem zarabiała na wyżywienie dzieci, dziś słabość jej i to ostatnio źródło zatamowała. To też pomoc natychmiastowa rodzinie w najrozpaczliwszym położeniu będącej, stanie się czynem szlachetnej ludzkości. Wdowa ta nazywa się Marya Arens, jest córką po znanym doktorze medycyny”.
Faktycznie, Franciszek Arens w 1865 roku (półtora roku po śmierci pierwszej żony Georgonii Ziman lub Zimari) ożenił się z Marią Henriettą Bonawenturą Karpowicz córka lekarza Jana i Katarzyny z Trzebińskich. Łatwo udało się odnaleźć czwórkę ich dzieci: Zygmunta Antoniego Franciszka (ur. 1867), Grzegorza Pawła (ur. 1869), Franciszka Eugeniusza (ur. 1871) i Zofię Marię Józefę (ur. 1876). Była jeszcze jedna córka Antonina Katarzyna, ale zmarła zaraz po urodzeniu w 1866 roku.


Zygmunt zmarł w 1900 roku w Warszawie jako urzędnik kolejowy (kolei Fabryczno-Łódzkiej?) pozostając w stanie kawalerskim. Grzegorz został stolarzem i miał warsztat na ulicy Solec 65 w latach 1893-4. Zofia Maria Józefa wyszła za mąż w 1927 roku, mając ponad 50 lat za Stanisława Myśliborskiego. Jedynie o Franciszku Eugeniuszu udało się zgromadzić więcej informacji.

Siostra Franciszka (ojca)?

W 1878 roku Amelia Arens, panna, urodziła syna Piotra Ludwika. Jak wszystkie wcześniejsze akty, ten też pochodzi z praskiej parafii Matki Boskiej Loretańskiej. Niestety nie udało się znaleźć jej aktu ślubu ani zgonu aby ustalić czy była siostrą Franciszka. Natomiast świadkiem chrztu młodzieńca był Eugeniusz Karpowicz mający 46 lat. Aktów dotyczących niego nie udało się znaleźć, ale Eugeniusz Karpowicz występuje jako świadek przy zgonach rodziców Marii, żony Franciszka. Jeden z ich synów na drugie imię też ma Eugeniusz. Uprawnione więc jest podejrzenie, że zbieżność nazwisk nie jest przypadkowa.
Piotr Ludwik Arens ożenił się z panną Zofią Mieczysławą Zuchmantowicz w 1905. Mieszkał wtedy na Pradze na ulicy Białostockiej i pracował jako malarz.

Franciszek Eugeniusz syn Franciszka

W 1895 roku Franciszek Eugeniusz Arens ożenił się z Marią Ziółkowską. Był wtedy tapicerem mieszkającym na ulicy Brackiej. Już wcześniej miał warsztat na ulicy Leszno 34, gdzie przyjmował „obstalunki na meble, przerobienia, zabezpiecza od móli, materace, werendy, rolety, firanki, markizy”, o czym informował np. w dzienniku Słowo. W 1896 otwiera sklep Brackiej 8 i tym samym rozszerza swoją działalność, sprzedając „kredensy, szafy, komody, łóżka, umywalnie, toalety” (Kurjer Warszawski). W 1902 roku wraca na ulicę Leszno, tym razem pod numer 35 (Kurier Warszawski).

Przed 1921 rokiem Franciszek Arens przeniósł swój sklep w dużo bardzo prestiżowe miejsce: na Plac Trzech Krzyży 13 (róg Żurawiej) do kamienicy M. Krzemińskiego. Już nie konkurował tylko ceną, a ogłasza się że sprzedaje solidne meble. Nawet udziela na nie kredytu (tygodnik Świat). W początkowych ogłoszeniach Franciszek Arens informuje, że firma istnieje od 1895 roku (Kurier Warszawski), ale po przejęciu sklepu przez syna Tadeusza (co nastąpiło przed 1926 rokiem) w oficjalnych dokumentach podawany jest rok 1922 (co może oznaczać datę przekazania sklepu).

Lokalizacja przy Placu Trzech Krzyż chyba była zbyt droga, nastąpiło pogorszenie kondycji firmy, a właściciele mieli kłopot ze spłatą należności. Prawdopodobnie w 1926 roku sklep został więc przeniesiony. Od tego czasu Tadeusz Arens prowadził kilka różnych firm, ale chyba nie miał szczęśliwej ręki do interesów, gdyż dość często można przeczytać o licytacji komorniczej ruchomości należących do jego firm.

Rodzina Franciszka Eugeniusza Arens

W rok po ślubie z Marią Ziółkowską, w 1896 roku urodził im się syn Tadeusz Franciszek, w 1898 roku córka Zofia, Józef Kleofas (1901), następnie około 1905 Maria (zmarła w 1910 roku) oraz w 1907 roku Wiktor. W 1912 roku zmarła żona Franciszka, Maria. Jak można przeczytać w Nowej Gazecie, została pochowana na cmentarzu Bródnowskim.
Po trzech latach, w 1915 roku, Franciszek Arens w wieku 44 lat ożenił się powtórnie z 24-letnią Janiną Żmińską córką Wawrzyńca, ceglarza ze Szczęśliwic. W tym małżeństwie urodziły się dwie córki.

drzewo genealogiczne rodziny Arens

2 odpowiedzi na „Wzloty i upadki warszawskiej rodziny Arens”

  1. Tomasz Sikorski

    Witam,

    Super, że został opublikowany ten tekst. Arensowie to moja rodzina. Uzyskałem szereg nowych dla mnie informacji. Maria Ziółkowska – żona Franciszka Eugeniusza, to siostra mojego Dziadka ze strony Mamy. Zofia córka Franciszka i Marii to matka chrzestna mojej Mamy. Ojcem chrzestnym mojej Mamy był brat Zofii, który nie miał jednak na imię Wiktor, tylko Józef, a przynajmniej takiego używał. Chętnie nawiążę kontakt w sprawie wymienienia sie informacjami. Pozdrawiam Tomasz Sikorski

    1. Maciej Markowski

      Dziękuję,
      właśnie po to piszę te teksty.
      Niestety, nie wiem więcej. Wszystko co wiedziałem opisałem
      Pozdrawiam

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *