Drzewo genealogiczne online kojarzone jest głównie z taki serwisami w Internecie jak MyHeritage, Geni czy Ancestry, czasami FamilySearch. A to także są informacje zamieszczane na własnych serwerach lub serwerach producentów oprogramowania. Zwolennicy ujawniania rezultatów swoich badań liczą, że w ten sposób uda im się nawiązać kontakt z innymi genealogami opracowującymi te same gałęzie rodziny lub odnajdą ich członkowie ich dalszej rodziny. O korzyściach, jakie daje drzewo genealogiczne online, pisałem już dawno temu.
Zwolennikom „trzymania kart przy orderach” polecam artykuł o programach genealogicznych na własny komputer (np. Ahnenblatt, My Family Tree) oraz rozważania o prywatności w serwisie MyHeritage.
Drzewo genealogiczne online
W większości przypadków serwisy w Internecie są najbardziej przyjaznymi użytkownikowi programami genealogicznymi. Szczególnie jest to ważne dla początkujących, dzięki czemu serwisy zdobywają olbrzymie ilości nowych użytkowników. Jako drugą swoją przewagę nad programami używanymi na komputerach osobistych pokazują możliwość odnajdowania wspólnych członków rodziny z innymi użytkownikami. Jest to czasem postrzegane jako zaleta, a czasami jako wada. Co prawda w większości przypadków można wybrać opcje, aby drzewo genealogiczne online były tajne — niewidoczne dla innych, ale często jest to złudne. Dane te mogą zostać wydobyte na różne sposoby.
Dlatego, decydując się na korzystanie z serwisów genealogicznych, trzeba podjąć decyzję, które z danych chcemy tam wpisać, czyli de facto upublicznić (szerzej o tym, co można wpisywać, a czego nie należy, opisałem w oddzielnym artykule o serwisie genealogicznym Myheritage). Nagrodą może być odnalezienie kuzynów czy powinowatych, a jeżeli któryś z nich dalej zaszedł w swoich poszukiwaniach genealogicznych, nawet swoich przodków.
Ludzie z różnych krajów swoje drzewa genealogiczne online korzystają z różnych serwisów. W Polsce najpopularniejszy jest MyHeritage. Stosunkowo dużo osób korzysta również z serwisu Geni, który od kilku lat jest także własnością tej samej firmy (tak jak i BillionGraves). Zakup prawdopodobnie miał się zakończyć migracją użytkowników z Geni do głównego serwisu, ale różnice w koncepcji prowadzenia drzewa genealogicznego online okazały się zbyt duże. W Geni wiele drzew jest połączonych w jedno gigantyczne — obejmujące ponad 100 milionów osób, a każdy z użytkowników ma dostęp jedynie do „swojej” części globalnego drzewa. „Rozszycie” tego drzewa i przypisanie do poszczególnych użytkowników, pewnie jest zbyt trudne, a może nawet niemożliwe. Dlatego firma mało inwestuje w rozwój Geni, licząc, że użytkownicy sami się przeniosą.
Oczywiście MyHeritage to nie tylko użytkownicy z Polski. Jest nas co prawda trochę ponad milion osób i jest to największa grupa spośród krajów byłego bloku (oprócz Rosjan, w których jest o 20% więcej). Natomiast, jest nas troszeczkę mniej niż we Francji czy Niemczech, które mają również swoje wersje amerykańskiego Ancestry (odpowiednio www.ancestry.fr oraz www.ancestry.de). Francuzi też mają świetny portal Geneanet oferujący również wpisanie drzewa genealogicznego online (zakupiony przez Ancestry w 2021 roku). W Wielkiej Brytanii jest ponad 3,5 miliona użytkowników MyHeritage, a tam oprócz Ancestry.uk działa również wiele mniejszych serwisów umożliwiających stworzyć drzewo genealogiczne online takich jak: find my past, Genes reunited, family relatives czy rządowe Scotlands People. MyHeritage w sumie na świecie ma 85 milionów członków, 2,6 miliarda profili osób wpisanych w 28 milionów drzew (2016 rok).
Chyba największy serwis genealogiczny: Ancestry nie podaje liczby swoich członków. Firma informuje jedynie, ilu z nich płaci subskrypcję: jest to 2,4 miliona osób. Konkurencja natomiast nie podaje takiej informacji.
Porównać oba serwisy można na innych danych: na Ancestry znajduje się 80 milionów drzew genealogicznych online zawierających dane 19 miliardów osób, z czego 15 miliardów znajduje się w serwisie amerykańskim. Oddzielne serwisy są prowadzone w Wielkiej Brytanii, Kanadzie (po francusku i angielsku), Australii, Niemczech, Włoszech, Francji, Szwecji i Meksyku.
MyHeritage z kolei podaje, że prowadzi 45 milionów drzew, ma 102 miliony użytkowników, 9,6 miliarda zapisów historycznych i 3,4 miliarda profili.
Oczywiście na rynku USA Ancestry nie jest jedynym serwisem, ale także Family Search, amerykańskie wersje pozostałych serwisów.
W tym roku wystartował nowy serwis OneFam. Z pobieżnego przeglądu, wydaje mi się on wart odnotowania, ale przyznam się, że nie zbadałem go na tyle dobrze, aby wiedzieć, czy go polecać, czy nie. Drugi raz nie udało mi się do niego zalogować.
Na rozwiniętych rynkach serwisy konkurują pomiędzy sobą ilością informacji, które mogą dostarczyć poszukującym swoich przodków. Natomiast, w stosunku do omawianych wcześniej programów na komputery osobiste, często mają słabsze narzędzia do analizy, przeszukiwania i sprawdzania wcześniej już zgromadzonych danych.
Ja traktuję drzewa genealogiczne online jako bardzo pomocne narzędzie, ale tylko pomocnicze. Znalazłem dzięki nim kilkoro kuzynów, uzupełniłem trochę danych, ale jeden z kuzynów odszukał sobie, a tym samym mnie kilkoro przodków. Serwis używam czasami do wpisania hipotezy i niestety zdarza się, że nim skasuję błędy, ktoś ściąga moje dane i błędy dalej się przenoszą.
Szczególnie ważne jest posiadanie drzewa genealogiczne online gdy chce się korzystać z badań DNA do celów genealogicznych. Wykonanie takiego badania bez umieszczenia swojego wywodu przodków jest praktycznie bezsensowne. Uzyskanie samego pochodzenia etnicznego bardzo rzadko wnosi cokolwiek do poszukiwań genealogicznych. Natomiast porównanie drzewa genealogicznego swojej rodziny z wywodami przodków osób o podobnych DNA może pomóc nam w powiększeniu wiedzy o swojej rodzinie.
Własne drzewo genealogiczne online
Większość z nas nie wszystkie dane chce upubliczniać, ale jednak chce się dawać odnajdować swoim kuzynom. Takie rozwiązanie oferuje oprogramowanie znajdujące się na własnym serwerze. Wymaga ono jednak zagłębienia się choć trochę w zagadnienia informatyczne i chyba nie ma opcji, aby było bezpłatne — trzeba płacić za miejsce na serwerze i domenę. Trudno jest zejść z opłatami poniżej 100 zł na rok. Zestawienie programów znów znajdziemy na Wikipedii. W Polsce jest znaczące grono użytkowników darmowego oprogramowania Webtrees wymieniające informacje o programie na forum Forgen. Ja, mimo że uczyłem się używania komputerów jeszcze w czasach „zielonych ekranów”, a grafiki tworzyło się na drukarkach tekstowych, nie potrafiłem się przełamać do archaicznego sposobu prezentowania danych. Jednak obecne standardy nieco mnie rozleniwiły i od programów wymagam nieco więcej.
Znacznie bardziej zaawansowany jest płatny program szumnie nazwany „The Next Generation of Genealogy Sitebuilding” (ang. Budowanie stron genealogicznych następnej generacji) w skrócie TNG. Program jednak mnie nie zachwycił na tyle, aby wydać na niego ponad 100 zł.
Kilka osób w Polsce używa jeszcze innych programów genealogicznych na własnym serwerze.
Usługi producentów oprogramowania
Używając oprogramowania na komputery osobiste, również można zdobić drzewo genealogiczne online. Część programów (nawet tych darmowych) pozwala na wygenerowanie statycznej strony html, którą można umieścić na swoim serwerze. Są to zwykle tzw. raporty narracyjne (była o nich mowa przy okazji drukowania drzew genealogicznych) lub zestaw nazwisk. Nie spotkałem jeszcze (i żałuję) oprogramowania generującego graficzne drzewo genealogiczne. Z chęcią podpiąłbym takie drzewko pod swojego bloga.
Część producentów, w tym nasz PL-SOFT proponuje w płatnych wersjach możliwość opublikowania drzewa genealogicznego na serwerze producenta oprogramowania. Zwykle na używanie oprogramowania na komputery osobiste decydują się te osoby, które nie specjalnie chcą ujawniać dane ze swoich drzew, więc producenci oprogramowania dbają, aby opublikowane drzewa mogły być udostępniane tylko i wyłącznie zdefiniowanym przez użytkownika osobom.
Blogi genealogiczne
Udostępniać informacje genealogiczne przez Internet można również prowadząc bloga. Jakiś czas temu pisałem, dlaczego warto prowadzić blog genealogiczny, będąc zachęcony przez osoby mające w tym większe doświadczenie. Coraz więcej genealogów przekonuje się do tej formy — obecnie blogi prowadzi już ponad 20 osób.
Artykuł jest częścią cyklu Kurs dla początkujących genealogów – materiały. Kurs obejmuje informacje o podstawowych pojęciach jak: czym się różni wywód przodków od drzewa genealogicznego, programach i serwisach genealogicznych czy wyszukiwarkach genealogicznych. Duży blok materiałów dotyczy różnych źródeł danych genealogicznych i metod ich poszukiwania. W cyklu poruszono także te zagadnienia historii, które miały wpływ na życie zwykłych ludzi (np. zmiany granic, przemarsze wojsk).
Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi