Harcerstwo Polskie w Petersburgu
Jednak to nie tylko za pracę sanitariuszki Jadwiga otrzymała Medal Niepodległości. Z boku wniosku o nadanie medalu znajduje się notatka kogoś z komisji: praca konspiracyjna. Jest ona obok tekstu o wysłaniu Jadwigi na kurs instruktorski harcerski do Wilna w 1915 roku oraz informacji o rozpoczęciu organizacji harcerstwa w Petersburgu po powrocie z kursu. O szybkości rozwoju harcerstwa w Petersburgu świadczyć może, że Jadwiga pełniła tam funkcje zastępowej, plutonowej i w końcu drużynowej.
O harcerstwie w Petersburgu prawie w ogóle nie ma informacji w literaturze, a już szczególnie o harcerstwie żeńskim. Na przykład Anna Zawadzka w monografii Dzieje harcerstwa żeńskiego w Polsce w latach 1911-1948/49 na temat początków harcerstwa w całym zaborze rosyjskim poświęca tylko 5 stron i ani razu nie wspomina o drużynach harcerskich w Petersburgu.
Niewątpliwie jedną z głównych przyczyn jest to, że harcerstwo na terenie zaboru rosyjskiego do 1918 roku było organizacją tajną. Anna Zawadzka opisuje to tak:
Zakonspirowanie skautingu w zaborze rosyjskim było bardzo głębokie – odnosiło się nie tylko do władz zaborczych, ale i do społeczeństwa polskiego, którego część była przeciwna wszelkim organizacjom młodzieży, obawiając się, że mogą one przygotowywać do następnego powstania.
a dalej podkreśla, że:
Praca skautowa w Wilnie musiała być jeszcze silniej zakonspirowana niż w Kongresówce.
Dlatego najwięcej materiałów o początkach harcerstwa jest z terenu zaboru austriackiego, gdzie działalność harcerska była niemal cały czas legalna. Dlatego też z terenów Galicji pochodzili pierwsi harcerze i harcerki, a następnie instruktorzy szkolący kolejne osoby.
Legitymacja
Życiorys w dokumentach Centralnego Archiwum Wojskowego
Dla porządku dodam, że w życiorysu znajdującego się w aktach CAWu, wynika, że Jadwiga Polkowska była najstarszą córką Wacława i Marii Polkowskich – urodziła się 1.10.1896 roku w Klińcach (w guberni Czernichowskiej). Skończyła gimnazjum Św. Katarzyny w Petersburgu i rozpoczęła studia w Instytucie Medycznym (najprawdopodobniej Żeńskim Instytucie Medycznym w Petersburgu). Po powrocie do Polski w 1918 roku podjęła studia na Wydziale Medycznym na Uniwersytecie. Ze względu na przerwy na służbę medyczną studia ukończyła w 1915 roku.
2 odpowiedzi na “Kolejna zagadka z archiwum rodzinnego”
„Można więc się pokusić aby znaleźć Ciocię na zdjęciu upamiętniającym podpisanie traktatu wersalskiego”
Na zdjęciu czołówki sanitarnej PIAST, Jadwiga Dąbrowska z domu Polkowska stoi pośrodku w jaśniejszym mundurze – to moja Babcia.
Pozdrawiam
Stanisław Lewiński
Witam kuzyna,
rzeczywiście dla nas oczywiste gdzie się znajduje na zdjęciu. Powinienem napisać to dla pozostałych czytelników.
Pozdrawiam serdecznie