Kim byli moi przodkowie, czyli jak dobrze poznać historię swojej rodziny i stworzyć drzewo genealogiczne

Dawne nazwiska polskie szlacheckie i współczesne.

Strona główna » Blog » Jak szukać przodków » Dawne nazwiska polskie szlacheckie i współczesne.

W dużej części społeczeństwa polskiego panuje co najmniej od dwu wieków przekonanie, że polskie nazwiska szlacheckie kończą się na -ski, -cki lub -icz. Co więcej, nawet w XX wieku polski historyk popełnił książkę podtrzymujący ten pogląd istnienia końcówek nazwisk szlacheckich. Tylko że współczesne nazwisko z taką końcówką wcale nie musi należeć do osoby pochodzącej ze szlachty, a nawet jest wiele przykładów znanych nazwisk szlacheckich, które takiej końcówki nie mają (poniżej podaję przykłady). Etymologia polskich nazwisk jest dziedziną szeroką i rozbudowaną, więc szybkie wyciąganie wniosków z brzmienia współczesnego nazwiska jest pozbawione podstaw. Dodatkowo należy pamiętać, że nazwiska ewoluowały jeszcze nawet w XX wieku i trzeba najpierw dobrze poznać historię swojego nazwiska, aby można było coś o nim powiedzieć. Sięganie do herbarza na początku poszukiwań genealogicznych jest zdecydowanie złym pomysłem, a końcówki nazwisk nie wskazują na pochodzenie.

Historia twojego nazwiska

W wielkim uproszczeniu i skrócie końcówka -ski w języku polskim określa przynależność do czegoś. Na przykład Piast — piastowski, Polska — polski. Szlachcic właściciel wsi Marki, Markowo, Markowa, Marków mógł się nazywać Markowski, ale tak samo mógł się nazywać jej mieszkaniec. Podobnie syn szlachcica lub kmiecia o imieniu Marek mógł być nazwany Markowskim.

Grupa najpopularniejszych współczesnych nazwisk w Polsce Nowak, Nowakowski, Nowiński pochodzi od słowa nowy. Mógł być to ktoś nowy w danym środowisku, nowo przybyły do wsi, a także nowy w wierze. Człon nowic w nazwisku Nowicki może pochodzić od łacińskiego novicius np. nowicjusza w zakonie, zawodzie i tak dalej. Są wsie o nazwach Nowica, Nowicki i tym podobne, których właściciel mieszkańcy mogli zostać nazwani od tego miejsca. Nazwisko Nowak jest również najpopularniejsze w Czechach i Słowenii.

Magia końcówki -ski działała już XIX wieku. Mój przodek Andrzej Ołtusek mieszczanin rolnik (sławetny) miał syna Józefa. Ów Józef, żeniąc się w 1819, jest określony jako szlachetny (czyli szlachcic) i oczywiście jego nazwisko w akcie ślubu zapisano Ołtuszewski. Takim brzmieniem posługiwał się do końca życia i takie nosiły jego dzieci. Co więcej, takie nazwisko zaczął używać również jego ojciec i część braci. Co prawda magia nie zawsze działała, bo inni moi przodkowie zachowali nazwisko Wyrzyk i mimo bycia szlachtą, końcówki -ski sobie nie dodali.

Można się wręcz pokusić, że jest większą pewnością na to, że dane znane nazwisko jest szlacheckie (nosili je wyłącznie osoby tego pochodzenia) wśród tych, które nie mają takiej końcówki. Wystarczy wziąć na przykład takie osoby jak: senator Mikołaj Spytek Ligęza syn kasztelana wiślickiego Mikołaja Ligęzy i Elżbiety z Jordanów kasztelanki krakowskiej, pierwszego męża Stanisławowej Bonerowej. Prezes Heroldii Królestwa Polskiego to Fryderyk Skarbek. Dalej sięgając mamy Mikołaja Reja syna Stanisława i Barbary Herburt. Przykłady można mnożyć.

Z mojej genealogii, brak końcówk -ski oprócz Wyrzyków występuje u Surynów herbu Massalski czy de Lamer herbu własnego, potem herbu Róża, a następnie herbu Ślepowron.

Niektóre królewskie nazwiska rzeczywiście kończą się na -ski (Wiśniowiecki, Sobieski, Leszczyński, Poniatowski), ale nasze główne dynastie to Piastowie i Jagiellończycy. Gdzie tu końcówka -ski czy -icz?

Nazwiska szlacheckie

Redaktorzy Miesięcznika Heraldycznego, przedwojennego pisma Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie opublikowali kilka z wierszowanych spisów nazwisk szlacheckich nie kończących się na -ski czy -icz. Są one przejawem humoru z epoki, a nie formalnymi herbarzami, jednak są zbiorami istniejących ówcześnie nazwisk. Powstały one w XVIII wieku.

Tureccy, Firley, Rey,
szlachta to hey, hey.
Strus, Czyż, Kos, Polacy, 
Ludzie to są, nie ptacy. 
Koscien, Bonar, Fredro, Piwo; 
Jest tego w Polscze co żywo. 
Szafraniec, Mleczko, Smietonka,
Niemsta, Ostrzeszko, Strasz, Pszonka; 
Brzoska, Strzałka, Trepka, Kołek, 
z drewnianą szlachtą pan Borek 
Jordan, y Fulgierda stary; 
Grabianka, Pernus, Celary, 
Jarzyna, Rumen, Mencina; 
Dynoff, Bałaban, Bylina. 
Ostróg, Skarbek, Hwalibog 
Ba zacna to szlachta dali Bog. 
Ruszczyć, Pausza z Wiszowatym, 
a cóż komu będzie natym. 
Leszcz, Drubicz, y(!) Woroniczem 
a Gerbert, Koc z Wąsowiczem, 
Sokoł, Kirszta y Rogala 
znaydziesz w Polscze Anibala; 
Terembcki y Szębeki, 
Już szlachta polska na wieki. 
Obuch, Rożnowie y Płaza; 
wszystko to iest od żelaza. 
Grot, Kordysz y Karabela, 
iest czym bić nieprzyiaciela: 
Szlichtynk, Fetos y tam ktoś, 
a zatym Morsztyn y pan Łoś: 
Szczuka, Karp i Slisz; 
Nie ryby to: y tych pisz: 
Mytko, Motowidło, Korytko: 
Bierz z Rzeszotkiem czarcie wszytko: 
A Strzębosz, Derszniak z Gniewoszem, 
Szlachta to sandomirska owszem. 
Korniakt Bronicz y Plichtowie 
y niewierni Undruhowie. 
Kolontay, Scibor z Komarem, 
Słonika, Czaplic z Olizarem; 
A Moreli y Dzluli 
Niechi się do szlachty tuli. 
Ozga, Wyzga, Szomel, Zygota; 
Sawicz, Bystram y Lasota; 
Prandota, Morawiec z Zarębo, 
szlachta polska całą gębą. 
Duninów wszak znacie y Tarłów w senacie, 
siedciez Panie Bracie. 
Sołtyk, Cyryna, Wigura, 
Kisiel, Boreyko, Proskura, 
Zbrozek, Dobek, Glinka szlachta, 
woiowali za króla Olbrachta, 
Russyan, Popiel, Niemira, 
Pisz Kulesze, Sędzimira. 
Z panem Zegartem, Iliak; 
To tamto szlachta, a to tak: 
Zawada, Odyniec, Żubr z Dzikiem; 
Zaiąc takie z Przesmykiem. 
Telefus, Baybuza, Włodek, 
stary szlachectwa tych przodek; 
Haraim, Wereszczak z Axakiem; 
Halaz(?), czarcie z takim dziwakiem. 
O Domu pana Peretetkiewicza, 
Dowiesz się u pana Hulewicza. 
Baryczka, Baldy, z Koropatwo, 
at bis nadał szlachtę niełatwo; 
Undorff, Bandyneli, Feli, 
u kubka bardzo weseli; 
Arembosz, Narburt z Ordęgą 
Juz niewiem co ci wylęga; 
Krupkę z Pieniążkiem napiszem: 
Iskrę, Dzierzka z Ubyszem; 
Mier y dawny Ligęza 
piszmy tu Wężyka y Węża 
Niemierzyc, Pełka, Spinkowie, 
Rolek, Szyryn y Preysowie; 
Butler, Brzychwa y Rogoża, 
Dederkał, Gniewek az zgroza, 
Nencha, Kruzer y Dzianoty, 
szlachta to swizey roboty, 
Buldey, Bekiesz y pan Rucy 
szlachta ledwie nie Kałmucy. 
Zaklika, Ciołek, Pierzchała 
Bal, Lasko, y Grzymała. 
Ankwicz, Deboli godni ; Sakin y Krzywopisz: 
Niegonienko, tuż Gówno między szlachto napisz, 
Kerekesza, Bogatko, znamy tez y Tysze, 
A kto więcey wynaydzie niech y tych 
przypisze. 

Herbarz szlachty wierszem opisany. (Pod tym tytułem dopisek ręką rotmistrza : Przez Jegomości pana Hrabiego Kuropatnickiego przy powinszowaniach Imienin a. er. przysłany).

Nie na pośmiech i żarty, ale dla zabawy
Spisałem niepowszechnych nazwisk zbiór ciekawy:
Axak, Ankwicz, Baybuza, Bryl, Beyzym, Bylina,
Bóbr, Bąk, Boksza, Bogatko, Borejko, Cyryna,
Bukar, Borzym, Borela, Benoe, Czuryło,
Sięgayłów, Bałabanów moc się namnożyło.
Plater, Cetner, Dederkał, Dunin, Chamiec, Gruja,
Preys, Defrea, Kremberg tych też dość buja.
Chrząszcz, Lis, Sokół, Struś, Kos, Dzik, Odyniec,
Łoś, Wilczek, Kozioł, Zając, — tych pełny zwierzyniec
Deszert, Eysmont, Deboli, Dzierzek, Horain, Mytko,
Morsztyn, Olsztyn, Ostroróg, Rey, Firley, Korytko,
Jelec, Jawoysz, Grabianka, Konopka, Papara,
A Kiszka, Strzała, Wąż, Wężyk, to już szlachta stara.
Jenisz, Burczak, Oskierko, Kołłątay, Kościuszko,
Drogoń, Strybel, Moryson, Wrzeszcz, Skarga, Sanguszko,
Wyszotrafka, Zaremba, Szczuka, Soczko, Karsza,
Wrzosek, Zbrożek, Skorupka, to też szlachta starsza.
Ożga, Wyżga, Olizar, Mniszek, Mier, Orzeszko,
Pełka, Pausza, Wessei, Odrowąż, Meleszko,
Wąsowicz, Pociey, Radziwiłł, Sapieha, Łaszcz, Tarło,
Tych imię nieraz Polskę w złym przypadku wsparło.
Wir, Woyna, Wojewódka, Udała, Wigura,
Daugiert, Strażyc, Woronicz, Sędzimir, Proskura,
Trzeciak, Talszyk, Morgulec, Telefus, Chwalibóg,
Tołkacz, Sołtyk, Malina, szlachta to dalibóg.
Horoch, Kmita, Łączyczka, Jerzyna, Grzymała,
Denhoff, Worcell, Niemierzyc, Żubr, Markus, Pierzchała,
Mazaraki, Lyc, Pióro, Kozmian, Kisiel, Włodek,
A Popiel i Kulesza, zacnej szlachty przodek.
Suryn, Szyryn, Santaman, Siemaszko, Sentomir,
Beyner, Deyner, Zaklika, Zielonka, Drogomir,
Kreutz, Leblas; a Lgota, Łoyko, Lassota i Łada
W tych szlachectwie żadna nie znajdzie się wada.
Russyan, Ruszczyc, Suzin, Szenberg, Kuley,
Glower, Fredro, Radzimir, Kruzer, Koścień, Suley,
Strumiło, Zerebita, Morykoni, Ryłło,
Tych się szlachetne imię mocno rozkrzewiło.
Tomsza, Borsza, Weryha, Sołtys, Kostro, Pluta,
Kirkor, Krzywiec, Werenko, Rogala, Sieniuta,
Bystry, Biały, Deyma, Turkuły, Łopoty,
Płaza i Roznowie, ci dawnej roboty.
Krampenhausen, Rechenberg, Scypion, Pieniążek,
Strasz, Bal, Rojek, Sołohub, Hreczyna, Szelążek,
Koszko, Pieszko, Ostrowicz, Cymbała, Sołdadyni,
Korsak, Korwin, Kors, Korkuć, to zacni Litwini.
Grot, Kordysz, Wereszczaka, Rejko, Jerlicz, Tyszka,
Czyż, Czaplic, Wilga, Słonka, Ziemba, Kulik, Pliszka,
Lang, Zyler, Szulz, Hundorf, Szembeki, Bojim’cy,
I ci są szlachtą, chociaż zowią się jak Niemcy.
Hurko, Nowicz, Zawisza, Szemiot, Skirmont, Mleczko,
Skarbek, Długosz, Tetera, Borek, Sas, Wieliczko.
Trzaska, Szyszka, Ubysz, Cydzyk, Czeczel, Zakusiło,
Bayer, Meier i Butler, z nimi Poletyło,
Hening, Rymsza, Petryczyn, Świnek, Obuch’owie.
Kto więcej ma znajomych niech mi ich opowie.
Tymczasem Troska, Walbeg, Marszal, Szorc i Kiersza,
A wreszcie i Tałataj dokończą mi wiersza. —

Odpowiedź Jegomości pu. Hrabiemu I. Kuropatnickiemu diebus Decembris a. cr. z Temnohajec dana.

„Kto więcey ma znajomych, niech mi ich opowie”.
Więcej nazwisk mieć chciałeś, zebrałem ich trosze,
I do zbioru Twoiego, mój zbiorek donoszę:
Aichler, Aichinger, Bohdan, Blus, Bietys, Czeczotka,
Baka, Bokum, Domarat, Dolimat, Kropotka,
Dobek, Dowgird, Dowgiało, Frank, Giezek, Badeni,
Durasz, Dziusa, Gaspary, Gozuba, Goleni,
Estko, Ewil, Fagierasz, Glinka, Gładysz, Mroczko,
Kopeć, Opeć, Poczobut, Targoń, Oprut, Oczko,
Włosek, Komar, Pstrąg, Czayka, Bem, Molenda, Tryzna,
O tych rodzie szlachetnym wie cała ojczyzna.
Halka, Haza, Ligęza, May, Mordas, Mormiło,
Chochoł, Juracha, Tuchołka, no i Twóy Strumiło,
Miżger, Mokłak, Wisz, Czepiel, Pełkin i Boreysza;
Soplica, Pieczynga i Giełgud, szlachta najdawniejsza.
Plat, Platemberg, Tretery, Kołyski, Strzembosze,
Włady, Jeże, Jundziłły, Reytany, Gniewosze,
Faygiel, Grela, Orsetti, Naczko, Dziwosz. — Kmita,
Toż Łasko, Leniek, Puzyna, szlachta znamienita.
Heydle, Plichty, Plicherty, Wyrwicze, Garnysze,
Kikutowie, Horeszki, Czeczory, Larysze,
Orda, Orwid, Piels, Perband, Rus, Gamrat, Naczory;
Zaś Bogusz, Tyzenhaus, Nałęcz, toć szlachectwa wzory.
Chmiel, Szurgot, Raba, Orlik, Pączek i Omęta,
Mężyk, Czupa, Cebulka, Poręba, Bodzenta,
Ines, llinicz, Fink, Waga, Misiuna, Suplika,
Pielszyc, Kwinta, Korbut, Sasulicz, Kozika;
Zan, Poray, Herburt, Niemiera, Ordęga,
Tych szlachectwo też starych w Polszczę wieków sięga.
Perka, Pilat, Zajączek, Nagora, Nycz, Kromer,
Misztołd, Myszka, Piwo, Narbut, Pszonka, Romer;
Koc, Górka, Kadłubek, Pac i Pasek z Łozą,
Tych ród zacny i wierszem sławiono i prozą.
Jest Nabielak, Wątróbka, Małuja i Kaszyc,
Piątek, Piorun, Pisanka, Pozniak, Trepka, Staszyc,
Masz i Chodzkę, Kniaznina, Gasztolda, Jordana,
W tych szlachectwie się żadna nieznajdzie nagana.
Wreszcie miast Tałataja, jest Farurey, Eygiert,
Smolik, Socha, Mukosiej, a zakończy Pajgiert.

Dawne nazwiska Polskie szlacheckie
W tym spisie też nie każde nazwisko kończy się na -ski. Źródło: Polona

Prawidła formowania w języku polskim nazwisk żeńskich

W 1930 roku formalnie unormowano zasady dodawania końcówek do nazwisk żeńskich. Tabelka może się przydać też przy generowaniu pomysłów na oboczności nazwisk przy używaniu wyszukiwarek genealogicznych, a szczególnie tych zagranicznych jak Family Search do tworzenia drzewa genealogicznego.

Prawidła formowania w języku polskim nazwisk żeńskich
Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Prawidła formowania w języku polskim nazwisk żeńskich. Źródło Polona
Prawidła formowania w języku polskim nazwisk żeńskich tabela
Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Tabela. Źródło Polona

Nazwiska niemieckie w Polsce

Tak dużo jest różnych przypadków występowania nazwisk niemieckich w Polsce, że nie sposób je wszystkie wymienić. Napiszę tylko o kilku, które związane są z moją bliższą i dalszą rodziną. W zasadzie należałoby mówić o nazwiskach, które obecnie nam brzmią z niemiecka (pojęcie narodowości powstało dopiero w samej końcówce XVIII wieku).

Po pierwsze jak widać z powyżej przytoczonych wierszyków, w XVIII wieku niemieckie nazwiska w Polsce występowały dość często. Na przykład ludność z byłych ziem Państwa zakonu krzyżackiego (Prus Królewskich, Książęcych, Inflant, Kurlandii itd.). Była to zarówno ludność napływowa, jak i zgermanizowana lokalna. Większość osób rozpozna takie nazwiska z przeszłości jak Tyzenhaus, Plater, Rejtan, Rómmel (Rummel), a niektórzy nawet słyszeli o osobach o nazwisku Manteuffel. Dziś również nie brakuje osób noszących nazwiska pochodzące z niemieckojęzycznych krajów: Arent, Arens, Braun, Hoser, Lubnauer, Mucke, Schreiber. Mamy też całą grupę nazwisk pochodzących od niby imigracji z Holandii: od Holender, przez Olender, aż np. do Olędzki (chłopak, syn Olendra).

Zorganizowana kolonizacja na terenach III zaborze pruskim była mało efektywna, ale wcześniej i później (szczególnie w pierwszym okresie istnienia Królestwa Polskiego) napłynęło stosunkowo dużo osób z terenów niemieckojęzycznych. Często do czasów II wojny światowej przetrwały ośrodki, które zachowały swoją oryginalną kulturę. Jednakże prawie wszyscy, którzy trafili do Warszawy, całkowicie się spolonizowali. Bardzo często następowało to już w pierwszym pokoleniu, szybko po zamieszkaniu w Warszawie. Polonizacja następowała również w zaborze austriackim, do którego przybywali urzędnicy z całego terenu imperium. Również tamtejsi koloniści wtapiali się w lokalną kulturę.

Kolejnym źródłem nazwisk o niemieckim brzmieniu są repatrianci z po II wojnie światowej z terenów zajętych przez ZSRR. Koloniści niemieccy z tamtych obszarów też wtapiali się lokalną kulturę i po wiekach nie czuli związku ze starą ojczyzną.

Na terenach zaborów pruskiego i austriackiego części ludności lokalnej zniemczono nazwiska. Na przykład część moich kuzynów nosiła nazwisko Mischke zamiast Miszke (oryginalnie w XVIII wieku nazwisko brzmiało Myszka).

W internecie jest dostępnych kilka map (mapa 2) współczesnych nazwisk niemieckich.

Współczesne nazwiska występujące w bazie PESEL

Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało listę współczesnych (2019 rok) nazwisk występujących w bazie PESEL. Nazwisk żeńskich jest ponad 299 tysięcy, męskich 283 tysiące (stan na 2020-01-22). Dla porównania w styczniu 2018 roku było 215 nazwisk żeńskich i 185 tysięcy nazwisk męskich. To pokazuje skalę imigracji do Polski w ciągu 2 ostatnich lat. Według Głównego Urzędu Statystycznego saldo migracji zagranicznych w 2019 roku wyniosło +6,2 tys.

Można się z niej dowiedzieć, że żyło w 2018 roku: 3 186 osób o nazwisku Popiel, 87 Piast, 8 484 Jagiełło. Najpopularniejszym niemieckim nazwiskiem w Polsce jest Szulc i nosi je 23 994 osób (w Niemczech jest na 9 miejscu). W Niemczech najpopularniejsze jest nazwisko Müller, a w Polsce Millerów jest zaledwie 5 606, co plasuje ich w około 8 setce. Co ciekawe nazwisko Мельник czyli też młynarz jest najpopularniejsze na Ukrainie.

Poniżej w tabeli podałem najpopularniejsze nazwiska w Polsce, które nosi powyżej 10 tys. osób (tak dobrałem granicę, aby wystąpiło nazwisko Markowski i Markowska). Nie dziwią pierwsze miejsca Nowak, Kowalski, Wiśniewski, czy nawet Wójcik. Ciekawe, że Kowalczyków wraz z Kowalskimi jest więcej niż Nowaków, ale jak dodać Nowakowskich, to wracają na pierwsze miejsce. Bardzo zastanawiająca jest dla mnie dziesiąta pozycja Lewandowskich.

Dla porównania w USA najpopularniejsze nazwisko to Smith czyli Kowal, które nosi 1% populacji.

Nazwiska żeńskie Nazwiska męskie 
NazwiskoLiczba wystąpieńNazwiskoLiczba wystąpień
NOWAK90 488NOWAK92 867
KOWALSKA63 003KOWALSKI63 635
WIŚNIEWSKA49 968WIŚNIEWSKI50 346
WÓJCIK45 041WÓJCIK46 052
KOWALCZYK44 756KOWALCZYK45 503
KAMIŃSKA43 032KAMIŃSKI43 473
LEWANDOWSKA42 678LEWANDOWSKI42 170
ZIELIŃSKA41 143ZIELIŃSKI41 504
SZYMAŃSKA40 438WOŹNIAK41 101
WOŹNIAK40 269SZYMAŃSKI40 648
DĄBROWSKA39 357DĄBROWSKI39 352
KOZŁOWSKA34 082KOZŁOWSKI34 520
JANKOWSKA31 234JANKOWSKI31 405
WOJCIECHOWSKA30 420MAZUR31 271
KWIATKOWSKA30 382WOJCIECHOWSKI30 188
MAZUR30 179KWIATKOWSKI30 120
KRAWCZYK28 818KRAWCZYK29 109
KACZMAREK28 205KACZMAREK28 620
PIOTROWSKA27 894PIOTROWSKI28 035
GRABOWSKA26 305GRABOWSKI26 659
PAWŁOWSKA25 009ZAJĄC25 955
MICHALSKA24 891KRÓL25 395
ZAJĄC24 731PAWŁOWSKI25 315
KRÓL24 540MICHALSKI24 790
JABŁOŃSKA22 997WRÓBEL23 527
WIECZOREK22 491JABŁOŃSKI22 983
NOWAKOWSKA22 418WIECZOREK22 724
WRÓBEL22 409NOWAKOWSKI22 399
MAJEWSKA22 237MAJEWSKI22 344
STĘPIEŃ21 645OLSZEWSKI22 078
OLSZEWSKA21 633STĘPIEŃ22 040
JAWORSKA21 289JAWORSKI21 502
MALINOWSKA21 175DUDEK21 452
ADAMCZYK21 147ADAMCZYK21 400
GÓRSKA20 766MALINOWSKI21 398
NOWICKA20 638PAWLAK20 912
PAWLAK20 528GÓRSKI20 727
DUDEK20 418SIKORA20 533
WITKOWSKA20 295NOWICKI20 465
WALCZAK20 162WITKOWSKI20 202
RUTKOWSKA19 874WALCZAK20 193
SIKORA19 816BARAN19 973
MICHALAK19 415RUTKOWSKI19 943
SZEWCZYK19 119MICHALAK19 539
OSTROWSKA18 945SZEWCZYK19 359
BARAN18 505OSTROWSKI19 047
TOMASZEWSKA18 357TOMASZEWSKI18 346
PIETRZAK18 139ZALEWSKI18 121
WRÓBLEWSKA17 786WRÓBLEWSKI17 801
MARCINIAK17 713PIETRZAK17 784
ZALEWSKA17 633JASIŃSKI17 580
JASIŃSKA17 519MARCINIAK17 488
JAKUBOWSKA17 281BĄK17 448
ZAWADZKA16 943SADOWSKI17 247
SADOWSKA16 870ZAWADZKI17 191
WŁODARCZYK16 441JAKUBOWSKI16 969
BĄK16 440DUDA16 633
BORKOWSKA16 258WILK16 477
CHMIELEWSKA16 193CHMIELEWSKI16 469
DUDA15 670WŁODARCZYK16 316
SZCZEPAŃSKA15 664BORKOWSKI16 202
WILK15 645SZCZEPAŃSKI15 726
SOKOŁOWSKA15 637SOKOŁOWSKI15 643
SAWICKA15 274SAWICKI15 484
LIS15 029LIS15 459
KUCHARSKA15 028KUCHARSKI15 266
MACIEJEWSKA14 915MAZUREK14 874
KUBIAK14 845KALINOWSKI14 815
KALINOWSKA14 657KUBIAK14 758
WYSOCKA14 533MACIEJEWSKI14 707
MAZUREK14 328WYSOCKI14 686
KAŹMIERCZAK13 971KAŹMIERCZAK14 026
KOŁODZIEJ13 826KOŁODZIEJ13 980
CZARNECKA13 669CZARNECKI13 606
SOBCZAK13 045SOBCZAK13 465
URBAŃSKA12 827KONIECZNY13 124
SIKORSKA12 762KRUPA13 054
KRAJEWSKA12 733MRÓZ12 888
ZIÓŁKOWSKA12 666GŁOWACKI12 875
ZAKRZEWSKA12 655KRAJEWSKI12 788
GŁOWACKA12 628URBAŃSKI12 757
KRUPA12 556ZAKRZEWSKI12 736
LASKOWSKA12 501WASILEWSKI12 730
WASILEWSKA12 480LASKOWSKI12 616
GAJEWSKA12 318SIKORSKI12 554
SZYMCZAK12 160ZIÓŁKOWSKI12 505
MAKOWSKA12 153GAJEWSKI12 387
PRZYBYLSKA12 145MAKOWSKI12 250
MRÓZ12 109SZULC12 090
BRZEZIŃSKA12 083KACZMARCZYK12 068
BŁASZCZYK12 035SZYMCZAK12 043
BARANOWSKA11 911BRZEZIŃSKI12 041
SZULC11 904BARANOWSKI11 993
KACZMARCZYK11 748PRZYBYLSKI11 973
BOROWSKA11 724KANIA11 866
SZCZEPANIAK11 666BŁASZCZYK11 837
GÓRECKA11 622JANIK11 833
ADAMSKA11 593SZCZEPANIAK11 801
KANIA11 487BOROWSKI11 691
CHOJNACKA11 465ADAMSKI11 678
LESZCZYŃSKA11 455GÓRECKI11 633
JANIK11 353CHOJNACKI11 626
CZERWIŃSKA11 344MUCHA11 545
MIKOŁAJCZYK11 246KOZAK11 482
ANDRZEJEWSKA11 215KOZIOŁ11 443
KOWALEWSKA11 199LESZCZYŃSKI11 358
WESOŁOWSKA11 192MIKOŁAJCZYK11 322
LIPIŃSKA11 156CZERWIŃSKI11 298
CIEŚLAK11 066LIPIŃSKI11 294
MUCHA10 988ANDRZEJEWSKI11 270
KONIECZNA10 886ZIĘBA11 228
JAROSZ10 881KOWALEWSKI11 224
ZIĘBA10 821WESOŁOWSKI11 206
KOZAK10 817CIEŚLAK11 169
KOZIOŁ10 716JAROSZ11 077
KOWALIK10 656KOWALIK10 989
MUSIAŁ10 634MUSIAŁ10 985
KOŁODZIEJCZYK10 623KOŁODZIEJCZYK10 789
MARKOWSKA10 615KOPEĆ10 699
BRZOZOWSKA10 419MARKOWSKI10 691
DOMAŃSKA10 349BRZOZOWSKI10 572
KOPEĆ10 309ŻAK10 556
TOMCZYK10 295PIĄTEK10 495
TOMCZAK10 251KUREK10 456
ORŁOWSKA10 204DOMAŃSKI10 452
PAWLIK10 189NOWACKI10 365
NOWACKA10 169PAWLIK10 357
CIESIELSKA10 132WÓJTOWICZ10 318
WAWRZYNIAK10 071TOMCZYK10 315
PIĄTEK10 058ORŁOWSKI10 266
ŻAK10 035TOMCZAK10 230
KUREK9 982CIESIELSKI10 183
WOLSKA9 943WAWRZYNIAK10 138
MARKIEWICZ9 830KOT10 009

Mapa nazwisk

Na podstawie bazy PESEL z 2002 r. profesor Kazimierz Rymut stworzył Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku. W sieci jest dostępnych kilka różnych implementacji mapy nazwisk na podstawie tej publikacji. Na przykład tutaj.

6 odpowiedzi na „Dawne nazwiska polskie szlacheckie i współczesne.”

  1. Lalidia

    Masa ciekawych informacji. Wielkie dzięki 👏

  2. Jakub

    Kolejne z serii nazwisk dawnych, szlachty polskiej a bez ozdobnika -ski: Cholewa, Chrostnica, Chlewiotka, Sekuła, Smok, Spinek, Aulek, Ślepczyc, Puciata, Sopoćko, Dziewoczka, Zaszada, Płocha, Czernik, Sernik, Smolik, Budnik, Brodzic, Brodzik, (choć jest i Brodzikowsi i Brodzicki), Bronak, Burczak, Burnak, Bobryk, Brandys, Biczysko, Kurek, Orlik, Wiktor (ale i Wiktorowski), Bogdan, Żyrosław, Kałamaszek, Obrociwor, Parys, Łuba, Łubek, Łubik, Łubicz, Lubicz, Luba, Lubik, Lubek, von Lubik i Lubik na Węgrzech, (ale i Łubikowski i Łubecki) dawniej nie odrozniano pisowni liter L i Ł, Łubanka, Ubysz, Lebla, Poźniak, Lubelczyk, Tupik, Budnik, Kalenik, Gezek, Janik, Kulik, Rozmanik, Cydzik, Holarek, Kartak, Mikołajek, Skubek, Kolenda, Kolęda, Klema, Dwornik, Kołek, Ciołek, Sławiec, Rażek, Ostyk, Ościk, Kiszka, Żaba, Kruszyna, Płonka, Krzystek, Puchała, Czapka, Czapla, Skowron, Czerkes, Cerkas, Sokół, (ale i Sokołowski i Falkowski) Kruk, (choć i Skowrońskich i Krukowskich także znajdziesz), Ptak, Orzeł, Kania, Wilga, Komar, Halama, Knap, Gołaś, Gołasz (od tych są Gołaszewscy), Radwan (choć i Radwański), Łopata, Baran, Lipka, Serbin, Elert, Kalo, Rało, Występ, Zadarka, Gruja, Loga, Frank, Bolko, Cichoń, Chilchen, Zub, Szczyt (ale i Szczytowski), Saryusz, Natalis, Szczerbicz, Żelazo, Bukar, Rubel, Sęp, Koło, Kulka, Nawoy, Szygrot, Siegroth, Gedrojc, Gedewoch, Bekesz, Sobek, Jesman, Kiend, Landszaft, Łódź, Bołądź, Grzędzica, Penza, Tarusz, Cuper, Bibel, Sołtan, Tąkiel, Wołod (i Wołodyjowski), Tuchołka, Mas, Cal, Blus, Chodżko, Grzywa, Merło, Narwit, Kot, Piłat, Klug, Missuna, Chmura, Chmara, Zawisza, Jałówka, Pluta, Pawsza, Rekuc, Wrzosek, Urak, Uziębło, Chwat, Szłapa, Gładki, Cyrus, Bucela, Wołań, Brzezina, Dryzdela, Hercyk, Serek, Paszek, Czebulka, Sztrem, Żydowa, Ganckow, Szpot, Polib, Stos, Owsiany, Cielątko, Otłuczony, Rola, Glasser, Ołyka, Poletyło, Słodziej, Eydziatowicz, Busz, Kobyłka, Nietyxa, Cebulka, Pełka, Snieszek, Świder, Złodziey, Niezgoda, Bodzanek, Gomor, Kosla, Jonata, Nabora, Bilicz, Buchta, Gałka, Duracz,Czelo, Kwinta, Blom, Campe, Belgrad, Dłoto, Ogon, Parul, Odroclew, Partheka, Siekierka, Świeczka, Chyńka, Jotejko, Kreza, Kurcz, Kurosz, Nos, Gniady, Pizar, Sabin, Garnisz, Głuch, Katerla, Faszcz, Sobór, Strepa, Sawur, Piwko, Nabut, Ćwikła, Grot, Dalmat, Sib, Dziedziel, Tatomir, Synowiec, Cląp, Kapusta, Strzyż, Kozica, Bystry, Dęby, Kurp, Piętka, Puklicz, Rosyniec, Lipink, Żagiel, Wąż, Żuk, Zera, Żyłłok, Ladajka, Wryha, Talat, Bije, Hynek, Żuła, Zemła, Nympcz, Nycz, Pióro, Łyko, Ewil, Karaś, Szostak, Wdzięk, Grabie, Chochoł, Słomka, Gembart, Koperni, Pszonka, Sadło, Wężyk, Wnuczek, Karzeł, Dier, Borna, Berith, de Berith, Blacha, Szyszka, Skup, Skóra, Słysz, Niski, Biały, Sowa, Papara, Rawil, Gąska, Gniewek, Skarga, Koziek, Litwosz, Pstrąg, Hysz, Czasza, Korczak, Rynka, Saczko, Śmiotanka, Kupść, Bucela, Piorun, Moniuszko, Kroja.

  3. Iva

    Rzeczywiście materiał dość ciekawy. Mam zastrzeżenia do
    dość licznych błędów stylistycznych i gramatycznych. Jednak, jeśli jesteś dyslektykiem, muszę to zrozumieć.
    Iva

  4. Big Finger

    „Etymologia polskich nazwisk jest dzieciną szeroką i rozbudowaną”
    Dziedziną?

    „Wisie”
    Wsie?

    1. Maciej A. Markowski

      Bardzo dziękuję bardzo za uwagi.
      Poprawiłem.
      Niełatwe jest życie dyslektyka.

  5. Czeslaw Kuliczkowski

    Bardzo interesujace opracowanie – dziekujemy.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *