Cmentarz Kamionkowski jest chyba najstarszym cmentarzem w obrębie obecnej Warszawy, po którym został wyraźny ślad. Dodatkowo jego historia jest niezwykle burzliwa. Nie wiadomo kiedy powstał. Pierwsze zapisy o parafii w Kamionie pochodzą z XIII wieku i wtedy prawdopodobnie był już cmentarz przy kościele. W 1681 roku głównym kościołem parafii Kamion stał się kościół w Skaryszewie i cmentarz w Kamionie stracił na znaczeniu i chyba został po raz pierwszy zamknięty. Jednak pamiętano o nim, ponieważ pochowano na nim żołnierzy poległych podczas Bitwy pod Warszawą w roku 1656. Później spoczęli na nim też żołnierze i ofiary rzezi Pragi podczas powstania kościuszkowskiego. Za czasów napoleońskich kościół i cmentarz na Skaryszewie zniknęły i cmentarz na Kamionie wrócił do łask.
Po III rozbiorze Kamion również uległ podzieleniu i zaczęto używać zdrobniałej nazwy Kamionek. Tak więc Cmentarz już Kamionkowski był świadkiem kolejnej wielkiego momentu historycznego: Bitwy Grochowskiej w 1831 roku. W następnych latach cmentarz stał się zwykłym miejscem pochówków, aż do otwarcia Cmentarza Bródnowskiego (Brudzieński). Oczywiście osoby bogatsze chowano na Powązkach, a ta część mojej rodziny przeniosła się cmentarz Ewangelicko-Augsburski. W 1887 roku ostatecznie zamknięto Cmentarz Kamionkowski dla nowych pochówków. Przez następne 12 lat wolno było chować tylko w istniejących wcześniej grobach murowanych, których było 30.
Już po zamknięciu cmentarza, obyła się walka z zaborcą o postawienie na jego terenie kaplicy kościółka. Batalia zakończyła się sukcesem: w niej w 1917 roku po raz trzeci erygowano parafię.
Ze względu na symboliczne znaczenie cmentarza postanowiona na jego miejscu postawić Konkatedrę Matki Boskiej Zwycięskiej w Warszawie. Mimo obietnic zachowania pamiątek po cmentarzu budowa tej świątyni doprowadziła do zniszczenia wielu pomników. Podobno część z nich nadal znajduje się pod śmieciami powstałymi podczas budowy.
Więcej o cmentarzu można poczytać na stronach Sowy, gdzie umieszczono także Inwentaryzacja nagrobków z 1916 roku oraz spis z „natury” wykonany przez autorkę w roku 2006 r.
Cmentarz Kamionkowski, a moja rodzina
Niewątpliwie Cmentarz Kamionkowski był miejscem spoczynku Charlesa Emile Geber, o czym jest informacja w jego nekrologu. Dodatkowo w artykule zamieszczonym w Echo Pragi : organ tygodniowy Pragi i przedmieść. R. 1, 1916, no 43 pada stwierdzenie „Ozdobę cmentarza stanowi grób rodziny Geberów z ładnym marmurowym biustem, względnie dobrze zachowany”. Czy ze tego, że pada tu liczba mnoga „Geberów” można coś wysnuć? Czy chowany jest tu także brat Charlesa Jan Geber, który zmarł w 1902, czyli już po okresie 12 lat od zamknięcia Cmentarza Kamionkowskiego? W nekrologu niestety nie podano miejsca pochówku, a jego żona spoczęła samotnie na cmentarzu powązkowskim w 1917 roku.
Byłem przekonany, że widziałem informację, że Cmentarz Kamionkowski jest miejscem pochówku szwagra Charlesa Józefa Judlina, który zginął w Berlinie. Niestety nie zapisałem sobie tej wydzierki, a znaleźć jej teraz nie potrafię.
Postanowiłem upamiętnić pochowanych na Cmentarzu Kamionkowskim i oprócz wspomnianych inwentaryzacji i spisów z natury spisać nekrologi, które ukazały się w prasie w XIX wieku.
Pochowani na Cmentarzu Kamionkowskim w XIX wieku
Paweł Zagórny, b. majster starego mostu warszawskiego 1 sierpnia 1866
Augustyn Dawid Galeotti, dymisjonowany Sztab sKapitan 3 Artyleryjskiej Brygady, Urzędnik Drogi Żelaznej St.Petersburgsko-Warszawskiej, 17 maja 1867
Marja Klecka, córka ś.p. Jana Kleckiego Dra Medycyny 16 grudnia 1867
Józef Czerwiński 24 kwietnia 1868
Józefa z Jasińskich Jasińska. Obywatelka Przedmieścia Pragi 6 lipca 1868
Ewa z Buzów Łubkowskich Kwiatkowska, obywatelka przedmieścia Pragi, wdowa 4 czerwca 1869
Eleonora z Piskorskich Ciechowicz, wdowa po obywatelu 20 sierpnia 1875
Windenty Obrębski 5 października 1875
Aniela Cieszańska, panna, córka Andrzeja i Salomei z Okuniewskich, obywatele przedmieścia Pragi 11 listopada 1875
Katarzyna z Trzebińskich Karpowicz 19 lutego 1877
Mania Mroczkowska, córka urzędnika Banku Polskiego i Julji z Lenków 11 czerwca 1877
Adella córeczka obywateli, Józefa i Pauliny małżonków Orszagh 7 grudnia 1877
Kazia Walentyna Orszagh, ,córka Józefa i Pauliny z Kruszewskich małżonków Orszagh obywateli 12 grudnia 1877
Magdalena z Netzów Minchenzang, b. obywatelka m.Warszawy w grobie familijnym 20 marca 1878
Julian Beuter z domu własnego za rogatką Moskiewską 24 października 1878
Marya z Mikulskich Jaroszewska, wdowa po urzędniku w grobie familijnym 20 listopada 1878
Agnieszka z Bruszewskich Józefowicz, wdowa, obywatelka m. Warszawy 18 grudnia 1878
Antoni Różewicz 3 grudnia 1878
Józef Wardyński, b. prezydent m. Łowicza, emeryt i właściciel posesji na Pradze 24 marca 1879
Justyna z Matuszewskich Wenda, żona naczelnika archiwum akt dawnych 5 sierpnia 1879
Józef Wysocki, emeryt, b.urzędnik w wydziałach pob. komisji rządowej wojny 1 października 1879
Władysław Wojakowski, urzędnik zarządu drogi żelaznej warszawsko-terespolskiej 4 maja 1880
Czesław Korsak, b. Sekretarz przy komisarzu włościańskim powiatu łukowskiego 10 czerwca 1880
Józef Kowacz, emeryt, b. oficer b. wojsk polskich 14 czerwca 1880
Antoni Kamiński, urzędnik drogi żelaznej warszawsko-terespolskiej, syn Mikołaja i Eufemji de Castoni małżonków Kamińskich 9 lipca 1880
Helena z Truszyńskich 1-go ślubu Byszyńska, 2-go Lutostańska, żona urzędnika drogi żelaznej warszawsko-terespolskiej 15 lutego 1881
Ludwika z Lenarskich Gumowska, wdowa po urzędniku 19 lutego 1881
Franciszek Porawski, majster ślusarski 28 lutego 1881
Seweryn Łaski, emeryt, 17 maja 1881
Karol Geber, obywatel i właściciel farbiarni w Grochowie, urodzony w Altkirche w Alzacji 10 grudnia 1881
Jan Nakonieczny, majster szewski, obywatel Pragi 1 marca 1882
Jakobina z Basińskich Hegner, wdowa po obywatelu z W. Ks. Poznańskiego 1 marca 1882
Walerya z Żytkiewiczów Walter, 6 marca 1882
Józef Zajdler, urzędnik warsz. Towarzystwa ubezpieczeń od ognia 26 maja 1882
Józef Jaszewski, b. oficer b. wojsk polskich oraz obywatel ziemski pow. iłżeckiego 30 grudnia 1882
Ferdynand Kohler, urzędnik drogi żelaznej warszawsko-terespolskiej 4 stycznia 1883
Ignacy Święcicki 21 grudnia 1883
Walenty Dmowski 4 stycznia 1884
Antonina z Komorowskich Hankiewi 3 stycznia 1884
Władysława Bukowska, uczennica III-go gimnazjum, przeżywszy lat 18 16 stycznia 1884
Feluś Scholtze 26 stycznia 1884
Antonina Zachert, panna 8 kwietnia 1884
Antonina z Perkowskich Białobrzeska, wdowa po nadleśnym 1 marca 1884
Euzebja Łaska, 11 lipca 1884
Marja Dmowska, panna 10 sierpnia 1884
Katarzyna Zechert, 30 września 1884
Amelja z Pawłowskich Klecka, wdowa po ś.p. Janie Kleckim, doktorze medycyny 10 października 1884
Marja Prądkiewicz 23 października 1884
Roman Józef Kluczewicz 23 października 1884
Zygmunt Makulski, uczeń szkoły realnej prywatnej, syn Ludwika i Marji z Dzierzbickich, małżonków Makulskich 29 października 1884
Katarzyna Ilczenko, żona starszego strażnika, z domu przy pomniku grochowskim 3 maja 1885
Leopold Hreczyna obywatel przedmieścia Pragi 1 czerwca 1885
Adam Wysocki były pomocnik naczelnika powiatu Łukowskiego 1 czerwca 1885
Kalikst Jancewicz, b. obywatel ziemski 8 czerwca 1885
Jan Chodyński, podaptekarz 26 lipca 1885
Wiktor Marchasson, syn Pawła i Ludwiki z Leyeque’ów 20 sierpnia 1885
Ludwik Kruszewski, syn Jana i Elżbiety z Piekrzewiczów, obywatelstwa Pragi 20 września 1885
Mikołaj Podbielski, b. urzędnik rządu gubernjalnego warszawskiego 6 listopada 1885
Jan Karol Kluczewicz, były rektor gimnazjum w Kaliszu, urodzony w 1814 roku 24 grudnia 1885
Leonja Hreczyn, córka Aleksandra i Sabiny małżonków Hreczyn,powiększyła grono aniołków 14 stycznia 1886
Leonard Auguste, urzędnik kolei żelaznej warszawsko-terespolskiej 19 lutego 1886
Eleonora z Willów Lankajtes, wdowa, obywatelka 7 kwietnia 1886
Marceli Morantowicz, ze wsi Wawer 15 sierpnia 1886
Katarzyna z Mauszów Praska, wdowa po ś.p Feliksie Pruskim, niegdyś właścicielu apteki w m.Warszawie 3 listopada 1886
Tekla z Kośmińskich Erhardt, wdowa po urzędniku sądowym 9 listopada 1886
Aleksander Preuss, urzędnik drogi żolaznej warszawsko-terespolskiej 31 stycznia 1887
Eufemia z Cerchów Majer 21 lutego 1887
Franciszka z Zielińskich 1-go ślubu Dreszer, 2-go Maszkiewicz, wdowa, obywatelka przedmieścia Pragi 15 marca 1887
Cecylja Budziszewska, wdowa 21 czerwca 1887
Kazimierz Swinkowski, b. obywatel przedmieścia Pragi 5 lipca 1887
Elononora z Czupryńskich Kruszewska, żona obywatela przedmieścia Pragi 2 grudnia 1887
Marianna z Sulińskich 1-go ślubu Osińska, 2-go Hreczyna, obywatelka przedmieścia Pragi, do groby familijnego 26 lipca 1889
Antoni Cybulski, starszy kontroler zarządu dróg żelaznych warszawsko-wiedeńskiej i warszawsko-bydgoskiej 27 września 1889
Marja z Wardyńskich Maciejowska 6 maja 1890
Konstanty Hreczyna, obywatel Pragi 28 grudnia 1890
Stefanja z Kwiatkowskich Hasiewicz, wdowa 11 kwietnia 1893
Rudolf Samczyński, naczelnik kancelarji wydziału ruchu d. ż. nadw. 3 maja 1894
Jerzyk Malanowski 17 marca 1897
Eleonora Samczyńska 23 kwietnia 1897
