W tytule ostatniego wpisu Cmentarze warszawskie to nie tylko Powązki i Cmentarz Brudnowski zrobiłem błąd, który od razu kilka osób mi wytknęło. Według nich powinno być Cmentarz Bródnowski przez ó, bo nazwa nie pochodzi od brudu, a od Bródna. Zacząłem się zastanawiać skąd się wziął mój błąd – jestem potężnym dyslektykiem i pisząc praktycznie w każdym wyrazie robię błąd, więc sprawdzanie tekstu przed publikacją zajmuje znacznie więcej czasu niż jego napisanie. A i tak, mimo wielokrotnego zczytywania, większe czy mniejsze błędy pozostają. Rozpocząłem więc śledztwo skąd przepisałem „brudnowski”

Cmentarz bródnowski

Śledztwo pokazało, że najbezpieczniej jest napisać cmentarz na Bródnie. Powstał on w 1884 roku pod nazwą Warszawski Rzymsko-katolicki Cmentarz Grzebalny im. Św. Wincentego a Paulo. Koszt pogrzebu na cmentarzu był niski, więc był on uważany za cmentarz dla biednych, w odróżnieniu od elitarnych Powązek. Takie postrzeganie zmieniło się dopiero pod koniec okresu międzywojennego.

To jaki to cmentarz?

Sprawdzenie w Polonie częstotliwości występowania słów w prasie z tamtego okresu pokazało, że w XIX wieku że formy bródnowski, brudnowski, bródzieński i brudzieński były traktowane równorzędnie. Na załączonej grafice z 1895 z pisma Zorza widnieje nazwa Cmentarz Brudzieński. Nic dziwnego – rok wcześniej pisząc o Zaduszkach konsekwentnie używano nazwy wieś Brudno, więc i Cmentarz Brudzieński. Nazwa Brudno była również użyta w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. W roku 1889 wybuchła nawet szeroka dyskusja mająca swoje echo w prasie czy bardziej poprawna jest forma brudnoski czy brudzieński. Dyskusja ta zakończyła się stwierdzeniem, że obie formy są poprawne.

Dopiero w 1903 roku zwrócono uwagę, że prawidłowo powinno się używać formy bródzieński, ale i forma brudnowski jest poprawna. Co ciekawe nawet dziś stosuje się dwie nazwy – oficjalny portal zatytułowany jest Cmentarz Bródzieński, a jego adres strony internetowej to www.cmentarz-brodnowski.pl.

Wyszukiwarka osób pochowanych na cmentarzu bródnowskim: https://brodnowski.grobonet.com/